ZLATNICA - SOLIDAGO VIRGAUREA
Latinski naziv: SOLIDAGO VIRGAUREA
Opis biljke: Višegodišnja zeljasta biljka visoka 20-100 cm, uspravne, najčešće nerazgranate stabljike koja je okrugla i blago uzduž izbrazdana. Donji deo stabljike je go, dok je gornji obrastao proređenim, kratkim dlakama. Listovi imaju naizmeničan raspored, donji su na kratkoj dršci i testerasto nazubljeni, a gornji su bez drške i imaju ceo obod. Jezičasti i cevasti cvetovi sakupljeni su užute, mirisne glavice, a one su grupisane u guste, vršne grozdaste ili metličaste cvasti.
U narodnoj medicini je poznata kao sredstvo za lečenje bolesti bubrega i mokraćnih puteva. Smiruje kašalj, poboljšava iskašljavanje sekreta i pomaže kod upale krajnika, grla i pluća kao i kod bronhitisa i astme. Smanjuje bolove kod reume, gihta i artritisa, kao i nekih hroničnih kožnih bolesti. Zbog sadržaja tanina koristi se kod upala za ispiranje usta i ždrela i kod proliva izazvanih nicanjem zuba kod dece, a pospešuje zaceljivanje rane posle vađenja zuba. Zvanična medicina, takođe, priznaje lekovita dejstva ove biljke pa se ona koristi za spravljenje različitih lekovitih čajeva, praškova, masti i krema.
Upotreba čelebi grane je, zbog prisustva saponina, ograničena na 4-6 sedmice u propisanim dozama. Osim toga, negde se u literaturi sreću podaci o otrovnosti ove biljke pa se usled toga savetuje opreznost pri upotrebi.
Narodna imena:zlatnica, čelebi grana,
zlatna šiba,štapika
Čaj od cvjetne grane
Kad djeci izbiju zubi ili kad obole od hripavca, dobijaju često proljev. U tom slučaju treba piti čaj koji se pravi od 100 grama cvjetne grane, poparene litrom ključale vode.
Pošto odstoji poklopljen cijelu noć, ocijediti ga i piti umjesto vode tokom dana. Zasladiti medom.
Sljedeći način pripreme čaja je da se biljka kuva u vodi 10 minuta, ostavi poklopljen 12 sati, procijedi pritiskanjem na cjedilo i malo zasladi medom. Pije se do dva decilitra na dan.
Lijek protiv astme i gušenja
Stariji mogu piti odvar od 30 grama biljke na 100 grama vode i to po dvije do tri šoljice na dan, ili po dvije kafene kašike alkoholature na dan, posebno kod astme na bazi uremije, u slučaju gušenja, kad je krv puna otrova vlastitog organizma.
Protiv upale bubrega
Za liječenje bolesnih bubrega najbolja je mješavina od 70 grama lišća breze i po 20 grama zlatnice i bosiljka.
Tri velike kašike mješavine popare se sa pola litre ključle vode, pa se to ostavi poklopljeno da stoji tri sata. Zatim se procijedi i pije tri puta dnevno po kašiku prije jela.
Pomoć kod uremije
Pri teškom mokrenju i uremiji pomaže mješavina od po 20 grama zlatnice, korijena selena, sapunjače i brezova lišća.
Pet velikih kašika mješavine treba ključati 10 minuta u litri vode, ostavi se poklopljeno preko noći, a drugi dan se pije umjesto vode.
Može se zasladiti samo kafenom kašikom sirupa od ribizla ili kiselih višanja.
Lijek za reumu i upale zglobova
Radi liječenja od reume i upale zglobova uzme se po 20 grama zlatnice, lišća breze, izopa, trava ive i paprenog lisca, pa se pet velikih kašika te mješavine drugi dan piju umjesto vode.