Lavlja gljiva

Gljiva neobične spoljašnjosti glavni je sastojak ukusnog jela, no u zadnja su dva desetljeća otkrivena njena brojna lekovita svojstva. Lavlja gljiva (lat. Hericium Erinaceus) svoje je ime dobila po sličnosti s lavljom grivom. Amerikance je njen izgled asocirao ne samo na lava, nego i na ježa, pa se na engleskom zove lion 's mane mushroom (grivasta gljiva) i hedgehog mushroom (ježeva gljiva). Lavlja gljiva prirodno raste u Severnoj Americi, Kini i Japanu, dok je u Evropi retka. U prirodnom okruženju, obično se nalazi na odumrlim drveću kao što su hrast i bukva u kasno leto i jesen. U Evropi se uzgaja samo u laboratorijama u strogo kontrolisanim uslovima, koji odgovaraju njenom prirodnom okruženju. Lavlja je gljiva među najcenjenijim jestivim gljivama. No, njen je ugled u medicinskoj nauci jednako velik kao iu kulinarstvu. Ovu medicinsku gljivu nazivaju prirodnom hranom za neurone, zbog njene sposobnosti da obnavlja nervni sistem. Japanci su joj nadenuli nadimak "gljiva 21. veka", u skladu sa sloganom prema kojemu je ovo vek posvećeno mozgu. Gljive sadrže aktivne sastojke odgovorne za lečenje živaca i poboljšavanje moždane funkcije.

Američki i kineski stručnjaci uspeli su iz lavlje gljive izdvojiti dva aktivna sastojka - hericenon i erinacin - koji podstiču proizvodnju faktora neuronskog rasta (NGF).

Faktor neuronskog rasta je belančevina koja igra značajnu ulogu u zdravlju i dugovečnosti nekoliko vrsta nervnih ćelija u centralnom i perifernom nervnom sistemu.

Spomenute aktivne materije iz lavlje gljive uspevaju uticati na mozak zato što zbog svoje niske molekularne težine lako prelaze iz krvotoka u mozak. Osim što obnavljaju neurone, aktivne supstance iz lavlje gljive ponovno izgrađuju zaštitnu mijelinsku ovojnicu nervnih ćelija.

Na takav način se poboljšava neuronska provodljivost za signale koji su ključni za komunikaciju između nervnih ćelija.

Neki lekari poput dr Paula Stamets, stručnjaka za medicinske gljive, preporučuju lavlju gljivu kao terapiju za Alchajmerovu bolest, demenciju, multiplu sklerozu i mišićnu distrofiju.

Prvo je istraživanje o neurokognitivne učincima lavlje gljive izvedeno 1991. u Japanu, a nakon toga je još mnogo istraživanja potvrdilo da hericenoni i erinacini podstiču obnovu nervnih ćelija.

U jednoj od novijih studija, dovršenoj 2009. u Centralnoj i neurokirurškoj bolnici u isog (Jokohama), 30 je Japanaca s blagim kognitivnim oštećenjima lečeno s ovom gljivom.

Terapija je donela značajna poboljšanja, koja su trajala dokle god su pacijenti uzimali gljivu.

Učinak lavlje gljive na mozak ne ograničava se na kognitivne, nego zahvata i afektivne funkcije.

Jedna je klinička studija sprovedena 2010. u Japanu među post-menopauzalne ženama pokazala da žene koje jedu pečenu lavlju gljivu osećaju manje teskobe i depresije, dok im je sposobnost koncentrisanja pojačana
. (Tanjug)